Հայ Զինվոր 09-2018 - Page 9

Â Æ ì 9 ( 1 2 3 1 ) 7 - 1 3 Ø ² ð î Æ 2 0 1 8 ïáõÃÛ ³ Ý ¶» ñ ³· áõÛÝ ËáñÑáõñ ¹ Á 1990à . û · áëïáëÇ 24-ÇÝ :

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý å » - ï ³ Ï ³ Ý ½ÇÝ ³ Ýß ³ ÝÇ Ù ³ ëÇÝ ûñ » ÝùÝ ÁÝ- ¹ áõÝ » É ¿ ¶» ñ ³· áõÛÝ ËáñÑáõñ ¹ Á 1992à . ³ åñÇÉÇ 19-ÇÝ : ¼ÇÝ ³ Ýß ³ ÝÁ ² é ³ çÇÝ Ð ³ Ý- ñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý ½ÇÝ ³ Ýß ³ ÝÇ ÏñÏÝáõÃÛáõÝÝ ¿ ( Ñ » ÕÇÝ ³ ÏÝ » ñ` ÝÏ ³ ñÇã Ð ³ Ïáμ ÎáçáÛ ³ Ý ¨ ׳ ñï ³ ñ ³ å » ï ² É » ùë ³ Ý ¹ ñ  ³ Ù ³ ÝÛ ³ Ý ):

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý ¶» - ñ ³· áõÛÝ ËáñÑñ ¹ Ç 1991à . ÑáõÉÇëÇ 1-Ç áñáßÙ ³ Ùμ ª áñå » ë » ñÏñÇ ûñÑÝ » ñ · ÁÝ ¹ áõÝí » É ¿ Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ ² é ³ çÇÝ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõ- ÃÛ ³ Ý ( 1918-1920Ãà .) ûñÑÝ » ñ · Á :

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛáõÝÁ É » é- Ý ³ ÛÇÝ » ñÏÇñ ¿: ² Ù » Ý ³ μ ³ ñÓñ Ï » ïÁ ² ñ ³ - ·³ Í É » éÝ ¿ 4.090 Ù , ¨ ³ Ù » Ý ³ ó ³ ÍñÁ ª ¸ » - μ »¹ ·» ïÇ ëïáñÇÝ Ñáë ³ ÝùÇ ßñç ³ ÝÁ ª 375 Ù :

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý É » éÝ » - ñÁ ÑÇÙÝ ³ Ï ³ ÝáõÙ ÙïÝáõÙ » Ý öáùñ ÎáíÏ ³ - ëÇ Í ³ Éù ³ μ » Ïáñ ³ íáñ É » éÝ ³ ßÕà ³ Ý » ñÇ Ñ ³ Ù ³ Ï ³ ñ · áõÙ :

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý Ëáßáñ É » éÝ ³ ßÕà ³ Ý » ñÇó » Ý æ ³ í ³ ËùÇ , ´³ - ½áõÙÇ , ö ³ Ùμ ³ ÏÇ , ìÇñ ³ Ñ ³ Ûáó , Ì ³ ÕÏáõÝ- Û ³ ó , ¶ áõ ·³ ñ ³ ó , ¶» Õ ³ Ù ³, ØÇ ³÷ áñÇ , ì ³ - ñ ³· Ç , î ³ íáõßÇ , ² ñ »· áõÝáõ , ê¨ ³ ÝÇ , ì ³ ñ- ¹» ÝÇëÇ , ¼ ³ Ý ·» ½áõñÇ , ì ³ ÛùÇ , ´³ ñ · áõß ³ - ïÇ , Ø » ÕñÇÇ É » éÝ ³ ßÕà ³ Ý » ñÁ :

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý ³ Ù » - Ý ³ Ù » Í · á ·³ ÑáíÇïÝ » ñÇó » Ý ² ñ ³ ñ ³ ï- Û ³ Ý , ÞÇñ ³ ÏÇ , ê¨ ³ ÝÇ ¨ ö ³ Ùμ ³ ÏÇ · á ·³íáñáõÃÛáõÝÝ » ñÁ : ² ñ ³ ñ ³ ïÛ ³ Ý · á ·³ íáñáõ- ÃÛáõÝÁ · ïÝíáõÙ ¿ ² ñ ³ ùëÇ ³ í ³ ½ ³ ÝÇ ÙÇçÇÝ Ù ³ ëáõÙ , μ ³ ñÓñáõÃÛáõÝÁ` 800-1000 Ù :

ÈÇÝ » Éáí É » éÝ ³ ÛÇÝ » ñÏÇñ` Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛáõÝÁ Ñ ³ ñáõëï ¿ ½ ³ Ý ³ - ½ ³ Ý û · ï ³ Ï ³ ñ Ñ ³ Ý ³ ÍáÝ » ñáí : ¸ñ ³ ÝóÇó » Ý åÕÝÓÇ , Ï ³ å ³ ñÇ , ³ ñÍ ³ ÃÇ , áëÏáõ , » ñ- Ï ³ ÃÇ , ÙáÉÇμ ¹» ÝÇ , å » éÉÇïÇ , ïáõýÇ , μ ³ - ½ ³ ÉïÇ , Ññ ³ μË ³ ÛÇÝ Ï ³ í » ñÇ , · ñ ³ ÝÇïÇ , Ù ³ ñÙ ³ ñÇ ¨ ³ ÛÉ Ñ ³ Ýù ³ í ³ Ûñ » ñÁ :

Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛáõÝáõÙ ³ éÏ ³ » Ý Ý ³ ¨ æ » ñÙáõÏÇ , ¸ÇÉÇç ³ ÝÇ , ² ñ½ÝÇÇ , ´ çÝÇÇ ¨ ³ ÛÉ Ñ ³ Ýù ³ ÛÇÝ ³ ÕμÛáõñÝ » ñÁ :

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛáõÝÁ Ñ ³ - ñáõëï ¿ çñ ³ ÛÇÝ å ³ ß ³ ñÝ » ñáí . » ñÏñáõÙ Ï ³ Ùáï 9480 ·» ï áõ ·» ï ³ Ï : ² Ù » Ý ³ Ëáßáñ ·» ï » ñÇó » Ý ² ñ ³ ùëÁ , ² ËáõñÛ ³ ÝÁ , ¸ » μ » - ¹ Á , àñáï ³ ÝÁ , Ðñ ³ ½ ¹³ ÝÁ , ² Õëï¨Á , ² ñ- ÷³ Ý ¨ ø ³ ë ³ ÕÁ :

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛáõÝáõÙ Ï ³ Ý μ ³ ½Ù ³ ÃÇí É ×» ñ , áñáÝóÇó ³ Ù » Ý ³ Ù » - ÍÁ ª ê¨ ³ Ý ³ ÉÇ × Á , · ïÝíáõÙ ¿ ÍáíÇ Ù ³ Ï ³ ñ- ¹³ ÏÇó 1900 Ù μ ³ ñÓñáõÃÛ ³ Ý íñ ³: ² ßË ³ ñ- ÑÇ ù ³ Õóñ ³ Ñ ³ Ù É ×» ñÇ ß ³ ñùáõÙ ª Áëï μ ³ ñÓñáõÃÛ ³ Ý , ³ ÛÝ ½ÇçáõÙ ¿ ÙÇ ³ ÛÝ îÇïÇ- Ï ³ Ï ³ É × ÇÝ : È × Ç Ù ³ Ï » ñ » ëÁ 1240 ÏÙ 2 ¿, ËáñáõÃÛáõÝÁ Ñ ³ ëÝáõÙ ¿ 83 Ù » ïñÇ : È × Ç Ù » ç ÉóíáõÙ ¿ 28 ·» ï áõ ·» ï ³ Ï , ÇëÏ ¹ áõñë ¿ ÑáëáõÙ ÙÇ ³ ÛÝ Ðñ ³ ½ ¹³ Ý ·» ïÁ :

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý Ï » Ý- ¹³ Ý ³ Ï ³ Ý ³ ßË ³ ñÑÝ ÁÝ ¹· ñÏáõÙ ¿ ³ í » ÉÇ ù ³ Ý 12 Ñ ³ ½ ³ ñ Ï » Ý ¹³ Ý ³ ï » ë ³ Ï : ÆëÏ μáõë ³ Ï ³ Ý ³ ßË ³ ñÑÁ Ï ³ ½Ùí ³ Í ¿ Ùáï 3200 ï » ë ³ ÏÇ μáõÛë » ñÇó :

Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý í ³ ñ- ã ³ ï ³ ñ ³ Íù ³ ÛÇÝ ÙÇ ³ íáñÝ » ñÝ » Ý Ù ³ ñ½ » - ñÁ , ÇÝãå » ë Ý ³ ¨ Ù ³ ñ½Ç Ï ³ ñ ·³ íÇ ×³ Ï áõ- Ý » óáÕ º ñ¨ ³ Ý ù ³ Õ ³ ùÁ : ² ÛÝ μ ³ Å ³ Ýí ³ Í ¿ 10 ³ é ³ ÝÓÇÝ Ù ³ ñ½ » ñÇ : ¸ñ ³ Ýù » Ý ª ² ñ ³ - ·³ ÍáïÝÇ Ù ³ ñ½Á ª ² ßï ³ ñ ³ Ï Ï » ÝïñáÝáí , ² ñ ³ ñ ³ ïÇ Ù ³ ñ½Á ª ² ñï ³ ß ³ ï Ï » Ýïñá- Ýáí , ² ñÙ ³ íÇñÇ Ù ³ ñ½Á ª ² ñÙ ³ íÇñ Ï » Ýïñá- Ýáí , ¶» Õ ³ ñùáõÝÇùÇ Ù ³ ñ½Á ª ¶³ í ³ é Ï » ÝïñáÝáí , Èáéáõ Ù ³ ñ½Á ª ì ³ Ý ³ Óáñ Ï » ÝïñáÝáí , Îáï ³ ÛùÇ Ù ³ ñ½Á ª Ðñ ³ ½ ¹³ Ý Ï » ÝïñáÝáí , ÞÇñ ³ ÏÇ Ù ³ ñ½Á ª ¶ ÛáõÙñÇ Ï » ÝïñáÝáí , êÛáõÝÇùÇ Ù ³ ñ½Á ª Î ³ å ³ Ý Ï » ÝïñáÝáí , ì ³ Ûáó ÒáñÇ Ù ³ ñ½Á ª º Õ »· - Ý ³ Óáñ Ï » ÝïñáÝáí , î ³ íáõßÇ Ù ³ ñ½Á ª Æç¨ ³ Ý Ï » ÝïñáÝáí :

² ñó ³ ËÇ Ð ³ Ý- ñ ³ å » ïáõÃÛáõÝÁ ½μ ³ Õ » óÝáõÙ ¿ 11.432 Ñ ³ ½ ³ ñ ÏÙ 2 ï ³ ñ ³ Íù : Ø ³ Ûñ ³ ù ³ Õ ³ ùÁ êï »÷³ - Ý ³ Ï » ñïÝ ¿, å » ï ³ Ï ³ Ý É » ½áõÝ ª Ñ ³ - Û » ñ » ÝÁ , μÝ ³ ÏãáõÃÛáõÝÁ 146.6 Ñ ³ - ½ ³ ñ Ù ³ ñ ¹ ¿, ÏñáÝÁ ª ùñÇëïáÝ » áõ- ÃÛáõÝ : ä » ï ³ Ï ³ Ý ë ³ ÑÙ ³ ÝÁ` ³ ñ¨ÙáõïùÇó ë ³ ÑÙ ³ Ý ³ ÏÇó ¿ Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÇ Ñ » ï , ÑÛáõëÇëÇó ¨ ³ ñ¨ » ÉùÇó` ²¹ ñ- μ » ç ³ ÝÇ Ñ » ï , Ñ ³ ñ ³ íÇó` Æñ ³ ÝÇ Ñ » ï :

ÎÉÇÙ ³ Ý Ù » ÕÙ ¿ ¨ μ ³ ñ » Ë ³ éÝ , Ñ ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý ½ ·³ ÉÇ ï ³ ñ ³ Í- ùáõÙ` Ù » ñÓ ³ ñ¨ ³¹³ ñÓ ³ ÛÇÝ :

ÌáíÇ Ù ³ Ï » ñ¨áõÛÃÇó ÙÇçÇÝ μ ³ ñÓñáõÃÛáõÝÁ` 1100 Ù :

² Ù » Ý ³ μ ³ ñÓñ É » éÝ ³·³·³ ÃÝ » -

ñÁ` ² ñÇáõÃÛ ³ Ý (¶ áÙß ³ ë ³ ñ ) ` 3 724 Ù , ¶ Å ³ ë ³ ñ` 3 616 Ù , ÂëËáõ ¹ ` 3 581 Ù , Øé ³ í` 3 341 Ù , Îáõë ³ Ý ³ ó ª 2 823 Ù , Ø » Í øÇñë` 2 725 Ù :

Êáßáñ ³· áõÛÝ ·» ï » ñÁ` ² ñ ³ ùë , ² Õ ³ íÝá , àñáï ³ Ý ,  ³ ñà ³ é , Ê ³ - ã » Ý ³·» ï , ÆßË ³ Ý ³·» ï :

² ñó ³ ËÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý å » - ï ³ Ï ³ Ý ¹ ñáßÝ ÁÝ ¹ áõÝí » É ¿ ¶» ñ ³ - · áõÛÝ ËáñÑñ ¹ Ç áñáßÙ ³ Ùμ` 1992à . ÑáõÝÇëÇ 2-ÇÝ :

² ñó ³ ËÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý å » - ï ³ Ï ³ Ý ¹ ñáßÝ Çñ » ÝÇó Ý » ñÏ ³ Û ³ ó- ÝáõÙ ¿ ÙÇ áõÕÕ ³ ÝÏÛáõÝ ³ Ó¨ Ïïáñ` ÑáñǽáÝ ³ Ï ³ Ý ¨ Ñ ³ í ³ ë ³ ñ » ñÏ ³ - ñáõÃÛ ³ Ùμ Ï ³ ñÙÇñ , Ï ³ åáõÛï , Ý ³ ñÝç ³· áõÛÝ ß » ñï » ñáí : ÎïáñÇ ³ ç ÏáÕ- ÙÇ » ñÏáõ Í ³ Ûñ » ñÇó ëÏëíáõÙ ¿ ëåÇï ³ Ï ÑÝ ·³ ï ³ Ù ë ³ Ý ¹ Õ ³ ÝÙ ³ Ý · áñ ·³ Ý ³ Ëß , áñÁ ÙÇ ³ ÝáõÙ ¿ ¹ ñáßÇ 1 / 3 Ñ ³ ïí ³ ÍÇ íñ ³:

² ñó ³ ËÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý å » - ï ³ Ï ³ Ý ½ÇÝ ³ Ýß ³ ÝÝ ÁÝ ¹ áõÝí » É ¿ Ñ ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý ¶» ñ ³· áõÛÝ ËáñÑñ ¹ Ç áñáßÙ ³ Ùμ` 1992à . ÝáÛ » Ù- μ » ñÇ 17-ÇÝ :

² ñó ³ ËÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý å » - ï ³ Ï ³ Ý ûñÑÝ » ñ · Ý ÁÝ ¹ áõÝí » É ¿ Ñ ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý ¶» ñ ³· áõÛÝ ËáñÑñ ¹ Ç áñáßÙ ³ Ùμ` 1992à . ÝáÛ » Ù- μ » ñÇ 17-ÇÝ :

² ñó ³ ËÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý Ù ³ - Ï » ñ¨áõÛÃÁ Ïïñïí ³ Í ¿ μ ³ ½Ù ³ ÃÇí É » éÝ ³ ßÕà ³ Ý » ñáí : È » éÝ ³ ÛÇÝ · áïÇ-

² ðò ² ÊÆ Ð ² Üð ² ä º îàôÂÚàôÜ

Ý » ñÁ ½μ ³ Õ » óÝáõÙ » Ý Ð ³ Ýñ ³ å » - ïáõÃÛ ³ Ý ³ ÙμáÕç ï ³ ñ ³ ÍùÇ 3 / 4-Á : ÐÛáõëÇëáõÙ Øé ³ íÇ , ÑÛáõëÇë- ³ ñ¨ÙáõïùáõÙ ² ñ¨ » ÉÛ ³ Ý ê¨ ³ ÝÇ É » é- Ý ³ ßÕà ³ Ý » ñÝ » Ý , ³ ñ¨ÙáõïùáõÙ ª êÛáõÝÇùÇ μ ³ ñÓñ ³ í ³ Ý ¹³ ÏÁ , Ï » ÝïñáÝ ³ Ï ³ Ý Ñ ³ ïí ³ ÍáõÙ ª ² ñó ³ ËÇ É » éÝ ³ ßÕà ³ Ý , áñÇó ¹» åÇ ³ ñ¨ » Éù » Ý ï ³ ñ ³ ÍíáõÙ ÙÇ ß ³ ñù Ù ³ Ýñ É » é- Ý ³× ÛáõÕ » ñ :

² ñ ³ ùë ·» ïÇ » ñÏ ³ ÛÝùáí ï ³ - ñ ³ ÍíáõÙ ¿ ² ñó ³ ËÇ ¹³ ßï ³ í ³ ÛñÁ :

² ñó ³ ËÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛáõÝÁ Ñ ³ ñáõëï ¿ ½ ³ Ý ³ ½ ³ Ý û · ï ³ Ï ³ ñ Ñ ³ Ý ³ ÍáÝ » ñáí` óÇÝÏÇ , Ï ³ å ³ ñÇ , åÕÝÓÇ , áëÏáõ , ÍÍÙμ ³ ÛÇÝ ÏáÉã »¹³ - ÝÇ , » ñÏ ³ ÃÇ , Ù ³ ñÙ ³ ñÇ , Ïñ ³ ù ³ ñÇ , · ñ ³ ÝÇïÇ , μ ³ ½ ³ ÉïÇ , ïáõýÇ ¨ ³ ÛÉÝ :

êàôð ´ ² Ø º Ü ² öðÎÆâ Ô ² ¼ ² Üâ º òàò º Î º Ô º òÆ

² ñó ³ ËÁ Ñ ³ ñáõëï ¿ çñ ³ ÛÇÝ å ³ ß ³ ñÝ » ñáí . » ñÏñáõÙ Ï ³ Ý Ùáï 2 639 ·» ï ¨ ·» ï ³ Ï : ² Ù » Ý ³ Ëáßáñ ·» ï » ñÇó » Ý ª  ³ ñà ³ éÁ , Ê ³ ã » ÝÁ , Î ³ ñÏ ³ éÁ , ÊáÝ ³ ß » ÝÁ , Ð ³·³ ñÇÝ , ì ³ ñ ³ Ý ¹³ Ý , ÆßË ³ Ý ³·» ïÁ : 1970à . Ï ³ éáõóí » É ¿ ê ³ ñë ³ Ý · Ç çñ ³ Ùμ ³ ñÁ :

² ñó ³ ËÇ ï ³ ñ ³ ÍùÇ ßáõñç 35 % -Ý ³ Ýï ³ é ³ Í ³ ÍÏ ¿: ² Ýï ³ éÝ » ñáõÙ ³× áõÙ » Ý Ñ ³×³ ñ » ÝÇ , Ï ³ ÕÝÇ , μá- ËÇ , ÃËÏÇ , Éáñ » ÝÇ , Ñ ³ ó » ÝÇ , Ï » ãÇ , ÑáÝÇ , ËÝÓáñ » ÝÇ , ý » ÝÇ , ï ³ ÝÓ » - ÝÇ , ÁÝÏáõ½ » ÝÇ , ë ³ Éáñ » ÝÇ ¨ ³ ÛÉÝ : Ð ³ ñáõëï ¿ Ý ³ ¨ Ï » Ý ¹³ Ý ³ Ï ³ Ý ³ ß- Ë ³ ñÑÁ :

² ñó ³ ËÇ Ð ³ Ýñ ³ å » ïáõÃÛ ³ Ý í ³ ñã ³ ï ³ ñ ³ Íù ³ ÛÇÝ ÙÇ ³ íáñÝ » ñÝ » Ý ª ßñç ³ ÝÝ » ñÁ , ÇÝãå » ë Ý ³ ¨ ßñç ³ - ÝÇ Ï ³ ñ ·³ íÇ ×³ Ï áõÝ » óáÕ êï »÷³ - Ý ³ Ï » ñï ù ³ Õ ³ ùÁ : ² ÛÝ μ ³ Å ³ Ýí ³ Í ¿ 7 ³ é ³ ÝÓÇÝ ßñç ³ ÝÝ » ñÇ : ¸ñ ³ Ýù » Ý ª ² ëÏ » ñ ³ ÝÇ ßñç ³ ÝÁ ª ² ëÏ » ñ ³ Ý Ï » ÝïñáÝáí , Ð ³¹ ñáõÃÇ ßñç ³ ÝÁ ª Ð ³¹ ñáõÃ Ï » ÝïñáÝáí , Ø ³ ñï ³ Ï » ñ- ïÇ ßñç ³ ÝÁ ª Ø ³ ñï ³ Ï » ñï Ï » Ýïñá- Ýáí , Ø ³ ñïáõÝáõ ßñç ³ ÝÁ ª Ø ³ ñïáõ- ÝÇ Ï » ÝïñáÝáí , Þ ³ ÑáõÙÛ ³ ÝÇ ßñç ³ - ÝÁ ª ø ³ ñí ³×³ é Ï » ÝïñáÝáí , ÞáõßÇ- Ç ßñç ³ ÝÁ ª ÞáõßÇ Ï » ÝïñáÝáí ¨ ø ³ ß ³ à ³ ÕÇ ßñç ³ ÝÁ ª ´» ñÓáñ Ï » ÝïñáÝáí :

øðÆêîÆÜ º ¶º ìàð ¶ Ú ² Ü

ÐÐ ä ² Þîä ² ÜàôÂÚ ² Ü Ü ² Ê ² ð ² ðàôÂÚ ² Ü ä ² ÞîàÜ ²  º ðÂ

Ø º Î úð ¼àð ² Ø ² êàôØ

Ð ³ Ýñ ³ Ïñà ³ Ï ³ Ý áõëáõÙÝ ³ Ï ³ Ý Ñ ³ ë- ï ³ ïáõÃÛáõÝÝ » ñÇ Ñ » ï Ñ ³ ëï ³ ïí ³ Í Ñ ³ - Ù ³ ï » Õ åÉ ³ ÝÇ Ñ ³ Ù ³ Ó ³ ÛÝ` Üáõμ ³ ñ ³ ß » ÝÇ ÃÇí 175 ÑÇÙÝ ³ Ï ³ Ý ¹ åñáóÇ 12-ñ ¹ ¹³ ë ³ - ñ ³ ÝÇ ³ ß ³ Ï » ñïÝ » ñÁ Ù ³ ñïÇ 2-ÇÝ Ù ³ ë- Ý ³ Ïó » óÇÝ § Ø » Ï ûñ ½áñ ³ Ù ³ ëáõÙ ¦ Ëáñ ³ - · ÇñÁ ÏñáÕ å ³ ñ ³ åÙáõÝùÝ » ñÇÝ : Ü ³ Ë ³ ï » ëí ³ Í ¿ ñ ³ ÝóÏ ³ óÝ » É Ãíáí í » ó å ³ ñ ³ åÙáõÝù ï ³ ñμ » ñ ³ é ³ ñÏ ³ Ý » - ñÇó , áõ ¹ ñ ³ Ýù ³ í » ÉÇ Ñ ³·» ó ³ Í ¹³ ñÓÝ » Éáõ Ñ ³ Ù ³ ñ Ï ³ ½Ù ³ íáñí » É ¿ ÇÝ áõëáõÙÝ ³ Ï ³ Ý Ï » ï » ñ :

² é ³ í » É μ ³ ñÓñ Ù ³ Ï ³ ñ ¹³ Ïáí ³ ÝóÏ ³ ó- í » óÇÝ Ïñ ³ Ï ³ ÛÇÝ , ÇÝÅ » Ý » ñ ³ Ï ³ Ý » õ Ï ³ åÇ å ³ ïñ ³ ëïáõÃÛ ³ Ý å ³ ñ ³ åÙáõÝùÝ » ñÁ . ½ ·³ óíáõÙ ¿ ñ , áñ ³ å ³·³ ½ÇÝíáñÝ » ñÁ áõ- Ý » Ý ëáíáñ » Éáõ Ù » Í ó ³ ÝÏáõÃÛáõÝ » õ Ý ³» õ · Çï ³ ÏóáõÙ , áñ Ùáï ³ å ³·³ ÛáõÙ Çñ » Ýó ¿ í » ñ ³ å ³ Ñí » Éáõ Ñ ³ Ûñ » ÝÇùÇ å ³ ßïå ³ ÝÇ ëáõñμ · áñÍÁ :

² í ³ ñïÇÝ ÃÇí 175 ¹ åñáóÇ ½ÇÝÕ » Ï , å ³ - Ñ » ëï ³ ½áñÇ · Ý ¹³ å » ï È . ² ñ½áõÙ ³ ÝÛ ³ ÝÁ ßÝáñÑ ³ Ï ³ ÉáõÃÛáõÝ Ñ ³ ÛïÝ » ó ½áñ ³ Ù ³ ëÇ Ññ ³ Ù ³ Ý ³ ï ³ ñáõÃÛ ³ ÝÁ ª å ³ ñ ³ åÙáõÝùÝ » - ñÁ å ³ ïß ³× Ù ³ Ï ³ ñ ¹³ Ïáí Ï ³ ½Ù ³ Ï » ñå » - Éáõ Ñ ³ Ù ³ ñ : ä ³ ÛÙ ³ Ý ³ íáñí ³ ÍáõÃÛáõÝ Ó » éù μ » ñí » ó ³ é ³ çÇÏ ³ ÛáõÙ å ³ ñ ³ åÙáõÝù- Ý » ñ ³ ÝóÏ ³ óÝ » É Ý ³» õ ¹³ ßï ³ ÛÇÝ å ³ ÛÙ ³ Ý- Ý » ñáõÙ : ¼áñ ³ Ù ³ ëÇ Ññ ³ Ù ³ Ý ³ ï ³ ñÇ ² Ðî ² · Íáí ï » Õ ³ Ï ³ É , ÷ áË · Ý ¹³ å » ï ². Øáõë ³ - Û » ÉÛ ³ ÝÁ Ñ ³ í ³ ëïÇ ³ óñ » ó , áñ ½áñ ³ Ù ³ ëÇ Ññ ³ Ù ³ Ý ³ ï ³ ñáõÃÛáõÝÁ ÙÇßï å ³ ïñ ³ ëï ¿ å ³ ïß ³× Ù ³ Ï ³ ñ ¹³ Ïáí Çñ ³ Ï ³ Ý ³ óÝ » - Éáõ μáÉáñ Ñ ³ Ù ³ ï » Õ åÉ ³ Ý ³ íáñí ³ Í ÙÇçáó ³ éáõÙÝ » ñÁ :

5-ñ ¹ ½áñ ³ ÙÇ ³ íáñÙ ³ Ý ÃÕà ³ Ïó ³ Ï ³ Ý Ï » ï

9

ÂÆì 9 (1231) ïáõÃÛ³Ý ¶»ñ³·áõÛÝ ËáñÑáõñ¹Á 1990Ã. û·áëïáëÇ 24-ÇÝ: г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý å»- ï³Ï³Ý ½ÇݳÝß³ÝÇ Ù³ëÇÝ ûñ»ÝùÝ ÁÝ- ¹áõÝ»É ¿ ¶»ñ³·áõÛÝ ËáñÑáõñ¹Á 1992Ã. ³åñÇÉÇ 19-ÇÝ: ¼ÇݳÝß³ÝÁ ²é³çÇÝ Ð³Ý- ñ³å»ïáõÃÛ³Ý ½ÇݳÝß³ÝÇ ÏñÏÝáõÃÛáõÝÝ ¿ (Ñ»ÕÇݳÏÝ»ñ` ÝϳñÇã гÏáμ ÎáçáÛ³Ý ¨ ׳ñï³ñ³å»ï ²É»ùë³Ý¹ñ ³ٳÝÛ³Ý): г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ¶»- ñ³·áõÛÝ ËáñÑñ¹Ç 1991Ã. ÑáõÉÇëÇ 1-Ç áñáßÙ³Ùμª áñå»ë »ñÏñÇ ûñÑÝ»ñ· ÁݹáõÝ- í»É ¿ г۳ëï³ÝÇ ²é³çÇÝ Ð³Ýñ³å»ïáõ- ÃÛ³Ý (1918-1920ÃÃ.) ûñÑÝ»ñ·Á: г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛáõÝÁ É»é- ݳÛÇÝ »ñÏÇñ ¿: ²Ù»Ý³μ³ñÓñ Ï»ïÁ ²ñ³- ·³Í É»éÝ ¿ 4.090 Ù, ¨ ³Ù»Ý³ó³ÍñÁª ¸»- μ»¹ ·»ïÇ ëïáñÇÝ Ñáë³ÝùÇ ßñç³ÝÁª 375 Ù: г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý É»éÝ»- ñÁ ÑÇÙݳϳÝáõÙ ÙïÝáõÙ »Ý öáùñ Îáíϳ- ëÇ Í³Éù³μ»Ïáñ³íáñ É»éݳßÕóݻñÇ Ñ³Ù³Ï³ñ·áõÙ: г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý Ëáß- áñ É»éݳßÕóݻñÇó »Ý æ³í³ËùÇ, ´³- ½áõÙÇ, ö³Ùμ³ÏÇ, ìÇñ³Ñ³Ûáó, ̳ÕÏáõÝ- Û³ó, ¶áõ·³ñ³ó, ¶»Õ³Ù³, Ødz÷áñÇ, ì³- ñ³·Ç, î³íáõßÇ, ²ñ»·áõÝáõ, ꨳÝÇ, ì³ñ- ¹»ÝÇëÇ, ¼³Ý·»½áõñÇ, ì³ÛùÇ, ´³ñ·áõß³- ïÇ, Ø»ÕñÇÇ É»éݳßÕóݻñÁ: г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ³Ù»- Ý³Ù»Í ·á·³ÑáíÇïÝ»ñÇó »Ý ²ñ³ñ³ï- Û³Ý, ÞÇñ³ÏÇ, ꨳÝÇ ¨ ö³Ùμ³ÏÇ ·á·³- íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: ²ñ³ñ³ïÛ³Ý ·á·³íáñáõ- ÃÛáõÝÁ ·ïÝíáõÙ ¿ ²ñ³ùëÇ ³í³½³ÝÇ ÙÇ- çÇÝ Ù³ëáõÙ, μ³ñÓñáõÃÛáõÝÁ` 800-1000 Ù: ÈÇÝ»Éáí É»éݳÛÇÝ »ñÏÇñ` г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛáõÝÁ ѳñáõëï ¿ ½³Ý³- ½³Ý û·ï³Ï³ñ ѳݳÍáÝ»ñáí: ¸ñ³ÝóÇó »Ý åÕÝÓÇ, ϳå³ñÇ, ³ñͳÃÇ, áëÏáõ, »ñ- ϳÃÇ, ÙáÉÇμ¹»ÝÇ, å»éÉÇïÇ, ïáõýÇ, μ³- ½³ÉïÇ, Ññ³μ˳ÛÇÝ Ï³í»ñÇ, ·ñ³ÝÇïÇ, Ù³ñÙ³ñÇ ¨ ³ÛÉ Ñ³Ýù³í³Ûñ»ñÁ: гÝñ³å»ïáõÃÛáõÝáõÙ ³éϳ »Ý ݳ¨ æ»ñÙáõÏÇ, ¸ÇÉÇç³ÝÇ, ²ñ½ÝÇÇ, ´çÝÇÇ ¨ ³ÛÉ Ñ³Ýù³ÛÇÝ ³ÕμÛáõñÝ»ñÁ: г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛáõÝÁ ѳ- ñáõëï ¿ çñ³ÛÇÝ å³ß³ñÝ»ñáí. »ñÏñáõ٠ϳ Ùáï 9480 ·»ï áõ ·»ï³Ï: ²Ù»Ý³Ëáßáñ ·»ï»ñÇó »Ý ²ñ³ùëÁ, ²ËáõñÛ³ÝÁ, ¸»μ»- ¹Á, àñáï³ÝÁ, Ðñ³½¹³ÝÁ, ²Õëï¨Á, ²ñ- ÷³Ý ¨ ø³ë³ÕÁ: г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛáõÝáõÙ Ï³Ý μ³½Ù³ÃÇí É×»ñ, áñáÝóÇó ³Ù»Ý³Ù»- ÍÁª ꨳݳ ÉÇ×Á, ·ïÝíáõÙ ¿ ÍáíÇ Ù³Ï³ñ- ¹³ÏÇó 1900 Ù μ³ñÓñáõÃÛ³Ý íñ³: ²ß˳ñ- ÑÇ ù³Õóñ³Ñ³Ù É×»ñÇ ß³ñùáõÙª Áëï μ³ñÓñáõÃÛ³Ý, ³ÛÝ ½ÇçáõÙ ¿ ÙdzÛÝ îÇïÇ- ϳϳ É×ÇÝ: È×Ç Ù³Ï»ñ»ëÁ 1240 ÏÙ 2 ¿, Ëá- ñáõÃÛáõÝÁ ѳëÝáõÙ ¿ 83 Ù»ïñÇ: È×Ç Ù»ç Éó- íáõÙ ¿ 28 ·»ï áõ ·»ï³Ï, ÇëÏ ¹áõñë ¿ Ñá- ëáõÙ ÙdzÛÝ Ðñ³½¹³Ý ·»ïÁ: г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý 8�+�9�Ь+�+<9�+<8�+<9�+<9�8�+<;99�89�+�+|;8�:;\9�+�+<:�+�8�8p�;�+<9�"9+<+�+<;8�+�9�+�+<9�+<:�+�:�+<8�8l:�8���:;RЬ:�+<8�+<9�+<9�8�+<;988�+<+�9�:�+<8�+�9�::�3#�:�+�:�+<8�8r��:;\9�:�+�;8|;3��9+<9�+<:�:�+<9�8r9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�+<9�:�+<;Ь:<+<:�+<;+<8�;�+<9�8|9�9�8|+<:�:;9�+�;9�+�9�9�+<;+�+�Ь;8�8|9�:<:\+�:�9�+<*�9�+<;+�8r8�+<;+|+<:�8|9|+<8�:;RЬ9�+�;<:9R+�;*�+<9�;�+<9\+<;�8�+,9�9���+<8\+<9�:�+<8�+�+<:�+<9�9<8|9�9�+<;+�+�;8s�+�;+<9�;�+�9�*�+,;+2Ь+|+<8�::�9�8r9�+<;+�8*�+,9�:�+<;+<8�8�+�9�:�;:9�::���+,;+<;+<:�8r9�+<;+�8*�+,;:�+<9�+<:�8�+�9�:�;:Ь9�::��+,;9�+<:�8|;8r9�+<;+�8*�+,;9�+<:�8|;8�+�9�:�;:Ь9�::��+l+�9\+<;;�:;\9�8|;�8r9�+<;+�8*�+l+<:�+<:��8�+�9�:�;:9�::��8�::�:;R9�+<;+�8*�:�+<9�+<9<:;�8�+�9�:�;:9�::��8�::�+<9�;�8r9�+<;+�8*�9;+<+�+�+<9Ь8�+�9�:�;:9�::��9�8|;+<8�8r9�+<;+�8*�+l9�:;\9�;8p�8�+�9�:�;:9�::��:�9�:;\9�8|;�8r9�+<;+�8*�8�+<:\+<9Ь8�+�9�:�;:9�::��:�+<9�:;29,:;8r9�+<;+�8*�+�9\+�+rЬ9�+<9<:;8�+�9�:�;:9�::��:�+<:�:;\9�8r9�+<;+�8*��8l:|*�+<9�8�+�9�:�;:9�::Ӡ�+,;;,+,8�8`�9+,9�;+,:L+�:�:;L8,9�:;L9��+,;;<+<8�8r9+<9�Ь;+<:\+�:�:;\8<9�:;\9�8�+���+<9\+�;<9�:;\9�+��C3"9+<+�+<;8�9� �:�+<;+<8�;��9�+<9�;+<;�+<9\+<;�8:�:�+�;|+2Ь9�+<8�+�;:�9�+��:\+�:�+<8�+<9�8�+�+�:;\9�*�9+2Ь9�+�;+�9�8���9�+<8�:<:;\8<9�:;\9�8Cb�b9+2Ь+�+<;9�+<;+�+��8�;:9�8*�;�;8|:�:�:9�+�:;RЬ8<9�:;\9Ӡ�:L+�:�+<8�+<9�:�+<99�+<9�8+<;*�9�:;\:�Ь;�8|;2:�+<99�+<9�+<8�8|;2+�9+<9�+<:�:�+<9�8p�9+�:��99�:;\:�8|:�8|;2*�+<;*�+�8�;�8|;6+,+�;Ь��+�:|+<9�8r9+�:��9+<;+<:�8|;68l;+<9�8p�9+�:�8�8�8|9�+<9�9�+�9\9�+�*���+<;+�8�+<:�9���9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�+<9�+�+|+<8�8r:�+<;+<8�Ь;�:;\9�9�+�;9<+<;*�+<+�+<;9<+<9�8|9Ӡ�8�::�8p�9�+<8�+�;*�:;\9�8<8|;0�9�8|:|8|9Ь��+<;9<;:;\8<9�:;\9�89���+,9�+�9�+<��+<;9<;8�+�:�9�+<+|+<+|+<8<9�+�Ь9�+�;8+���+<9\+�;<9�:;\9�+�9�9+<9�;+<:\+�Ь:�:;\8<9�+<9�+<9���:9\:r:�+<;+<8�;�8r2�B�8��99�:;\:�8|:�:;\9��9�:�+<:�8r��99�:;\:�8|:�Ь+<;*�9�:;\:�;�:;\9�+,;*�+�8�9�+<9�:�*�+<9�8r8�+�:�Ь9�+<9�9\8<+<9�+�;9�+�9��+<;*�9�:;\:�;�:;\9�*��:�9�:;\9�8|;�8r��+<;9<;+<:�+<9�+�+<8�8�8�+�9�:�Ь;:9�+<8�+<9�9+<:�:�+<8�:;\9�*�+,;;<+<8�8p�8�+�:�9�+<9�9\8<+<9��:;8|;2+�+�:\8r+<;*�+�8�;��+�9�:�+<;+<8�:�:;\9�9�8r9�+<;;�9�+<9�;8�+�:�Ь9�+<9|9�:;\9\+�;��+,;+<;�:�+|+�:�8r+�;8�+<9�9�;�::�:�+2Ь;+<8�:�:;\9�+�+,;;<+<8�8r+�+<9�:�+<:�+<9�;8��+,;;<+<8�8r9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�:;\9�8�9+<;:;\:�:�+�+�+<9�+<+�+<9�;�+|:�+<8�+<;�9+<9�+<8�:9�+�;::�;<8|9�8�8r�8�+<:\+<;8r��:\9\9�9<8r�::�8�:;R�8�8�9���+<9�8|9�8�:8�:<+�+�+2Ь9�8r�+�;8�+<8<8r�9�+<;9�+<;8r�8�;+<;�+<;8r��+|;+<9�8|:�8r���+<+�+<8�:�8r�:�:;\;�8r*��+<9�8�9Ӡ�r�29�+,;:�8b"��9�+�8�;�;�+�:;+,9�+,:�:;L9��9+<9�;+<8�;8<+<8�+<9�:;\:�:;\9�9�+<8�+<9�9+<:�Ь:�+<:�:;\8<9�:;\9�9�+�;8r9+�:�9+<:�:�+<:�:�+<8�9+2Ь9�+<:�+�9R:\8�+<9�8r9+<9�+<9<+<9�9�9�:;\��+<;+<9�+�9�8p�8<8|:�sR98|9�9�+<8�+<9�+�:\;:;<8r"�;+�+�+<:�+2Ь;+<9�8r+<9�+<8�+�;:�9�+�;89�+<;:�8r"�8|9�9�+<:�Ь9�+<8�;<+�;<8|9�*|9�+�8�;�;+�:;+<9�+<:�:;\9�*b8�:;+2Ь+|8|;88�;:9R:\+<;+<:\9�:;\9�;�9�+�;8|9Ӡ�9�+<8�+<:�+�:�:�+<8�+�;+<9�;<8�+<;<9�+�8�8<:�::Ь:�+�;2:\+<;+<:\9�:;\9�;�:�+<;��+�;+<:�+<;8�+<9�+�Ь;8|;2�:;R+�;+<9�;�+<:�+�8�8r9+<+|+�;<+<8�+�+<;9<9�+�8�:;P�9+<9�+<;8�+<+�9�+<:�:;:�+�8�+�8|9�:;\:�:;\9�9�+<8�+<9Ь8�+�:�+�;��+,:�+<:�+�8���+<;9<;9�+<8�+<;+�+<8�::�+<9�;<8�+<;2Ь:�+�;<8|9�8�;+<8�+<9�8|9��8|9�8\+�9�+�;+<8�+<9�+�;R8�+<:\8p�:\+<:�;+<:�:�:;\8<9�+<9Ь:\+<;+<:\9�:;\9�;�9�+�;8�+�+|+<;<:�:;\9�+�;�:;+<:\+<+|+2+�8|9�:�:;9�+�;8:;RЬ9�+�9�:�::�:;+�8�:;R9�+�8�;<+<9�8�:;\8<9�:;\9�+�;R9�+<+�;P�+|8|:�+<8�;<:;\9��:;9�::�+<:\+<+|+<9�:;\9�8|;+�9�;2+�:�+�;+<:\+<9:�+�8�:;R9+<9�;+�9�8|;�8r:\+<9�:�:\+<9�8p�:�:;\;��+|:;8�8��:�:;L;+B+"9�+�9�+,;l;8�8l:"9B+,+�+,9�:,+�;,:;"+�8�+�9L+�;,8`�;8+,;8|:;\8<9�+<9��+l:9�9�+<:�+<;�2s#@�9��+l8\+<:�+<;2cb9��8,:�8�:;\+�2S��9��9�:�+<:�23C9��8�:;\:�+<9�+<;<*�"�#0�9��9�+�8�;�8|;:�"s#R9���8�:9�:;+<+|:;\9�9�+|+�:�+�;8+,;+<;�:���+,9\+<:�9�:�:;::�+<9��8,+<;8<+<:��8�+2Ь:<+�9�+<+|+�:��8l9�8�+<9�+<+|+�:�+,;;<+<8�8r9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�+<9�:\+�Ь:�+<8�+<9�+�;:9�9�89�+�:;\9�:�+�8�+�+l+�;+2Ь+|:;\9�9�8�:;9;+�8r:;:9�9�+<9�����,82�9:;\9�8|:�8r"�8|9Ӡ�+,;;<+<8�8r9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�+<9�:\+�Ь:�+<8�+<9�+�;:9�9�8|;+�9�8|;29�+�;8�+<9�+<;2Ь9�:;\9�+�9�8r:;\9\9\+<9�8�9�:;\9�+<9<*�8�:�:;�9:;8|+�:9�+<8�+<9�*�9+<:�+<:�+<;+�;8�+2Ь;:;\8<9�+<9���8�+<;9�8|;�8�+<:\:;\9�:��9�+<;9�Ь:|+<+|:;\9�9�9�+�;:�+�;::Ӣ8�:�:;8r+<:r8�:9RЬ9�8r+�;8�:;R8�+<9�;+�;8|;2:�8�:�:�:;\9�+�:�:\8rЬ:�+<8�99�+|+<:�+<9�:�+<9�+�9\+<9�9�+<9Ь+|:;+|+<9�+<8�9��:;89�8|+<9�:;\9�+�+�;:9�8p��29+<:�:�+<8�8r:�;+3��+,;;<+<8�8r9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�+<9�:\+�Ь:�+<8�+<9�+�8|9�+<9�9�+<9�9�89�+�:;\9�:�+�8�+�9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�+<9Ь+l+�;+<+|:;\9�9Ь8�:;9;+�8r:;:9�9�+<9�����,82�9�:9�+�9�Ь��+�;8rr�8|9Ӡ�+,;;<+<8�8r9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�+<9�:\+�Ь:�+<8�+<9�;�;99�+�;+|9�89�+�:;\9�:�+�8�+�9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�+<9Ь+l+�;+<+|:;\9�9Ь8�:;9;+�8r:;:9�9�+<9�����,82�9�:9�+�9�Ь��+�;8rr�8|9Ӡ�+,;;<+<8�8r9+<9�;+<:\+�:�:;\8<9�+<9�9�+2Ь8�+�;*�:;\9�8<88�:�;:�:�+<8�+���+<+�9�+<8<8|:Ь8�+�:�9�+<9�9\8<+<9�+�;::Ӣ8�+�:�9�+<9�8|9�+|::�8rЬ+,;;<+<8�89+<;:;\:�:�+�:|;+<9�8|9Ь:\+<9�+<;9�+�;::��+�;8�;:;\9�8�+<9�9�::� �c3�+|+�:�*�+|+�:�+<8�+,9�+�9�+<8�:9�:;�+|+�:�+�;8|;2+�9�*�8,+<;8<+<:�8�8�+<:<+�9�8��8�+<;8�+<:�8�8�:9�+<9�+�9�8�9+<+|+<;8|9���:�+<;+<9�+�+<9���8l9�8�+<9�+<+|+�:�8���s82�8�+<:�:;\;<:�+�8�+�:�+<;:�+<9�+|8p�:|;+<9���+<;8��+,;;<+<8�8r:�+<;+<8